-
Veel bomengidsen zijn superingewikkeld!
Bomengids.nl houdt het zo simpel als het kan. Kijk naar foto's en vergelijk.
- Bomengids
- English |Nederlands
- Met grote dank aan de Faculteit Natuur wetenschappen, Wiskunde en Informatica, Radboud Universiteit Nijmegen voor het beschikbaar stellen van webspace.
- Over bomengids.nl
- 10-2003 bomengids.nl online: 750 fotos
- 10-2010 7 milioen hits
- 10-2011 9000 foto's van bomen online: 174 soorten
- Contact
- All photo's copyrighted, use contact for enquieries
Zilversparren (Abies)
Het bepalen welk soort zilverspar je nu precies voor je hebt.
Alle gefotografeerde soorten.
Zilverspar Abies_alba |
Colorado_zilverspar Abies_concolor |
Koreaanse_spar Abies_koreana |
Nordmannspar Abies_nordmanniana |
Veitch_zilverspar Abies_veitchii |
Reuze_zilverspar |
Nikko_zilverspar |
Spaanse_zilverspar |
Edele_zilverspar |
Siberian_fir (exoot)
De zilversparren zijn een sparren familie (genus om precies te zijn) waar de meest voorkomende soorten vooral uit Noord-Amerika, maar ook uit europa zelf komen. Ze komen vooral veel voor in tuinen en parken en hier en daar in het bos. Dit geldt eigenlijk voor heel europa.
Het genus bevat echte grote sparren, maar in tuinen staan ook hele kleine varieteiten.
Je herkent ze meestal vrij makkelijk door de slappe platte meestal niet stekende naalden. Als je die naald van de tak afhaalt scheurt de bast niet mee, maar lijkt het einde van de naald op een mini-zuignapje.
Op het plaatje links een zilverspar-naald, rechts een spar (picea). Bij de spar komt er een stuk bast mee, bij de zilverspar is het een rondje. Verder ruiken de naalden als je ze wat wrijft bij veel soorten opvallend naar sinaasappel schil. En niet een beetje ook. Kegels staan rechtop en vallen niet in zijn geheel van de boom. Onder de boom vind je wel losse kegel-schubben en de kegel kern die wat op een kaars lijkt.
De zilversparren staan in de sleutel helemaal achteraan omdat het verschil tussen veel soorten vrij tot geheel onmogelijk is vast te stellen. Vaak moet je om iets zeker te weten de sparren-appels zien, en die zitten er vaak niet aan of zitten 20 meter hoog in de top.
Toch is het niet geheel hopeloos. Er zijn een paar soorten goed te onderscheiden. Voor de rest kan ik weinig meer doen dan de foto's laten zien en wat kenmerken noemen.
-
1. Zilverspar heeft hele lange platte naalden (3 tot ongeveer 6 cm, vaak 5 cm) die als een kam naar links en rechts staan. Bovenkant is groen, onderkant is met witte strepen. Staat nog wel eens in het bos (komt uit west USA). Bij kneuzing ruikt hij sterk naar sinaasappel. De bast is vrij glad en heeft opvallend grote harsblaren. Daar zit dus ook echt hars in. ---->
Reuze_zilverspar
-
2. Ook lange platte naalden die merendeels als een kam staan. Niet zo extreem als bij de Reuze-zilverspar. Meestal 3 tot 5 cm, gemiddelde 4 cm. Verschil met de Reuze-zilverspar is dat de bovenkant van de naalden ook wittig is. Ik heb er niet genoeg gezien om te zeggen hoe de bast is, niet zo glad als de ReuzeZilverspar. Je ziet hem niet vaak. ---->
Colorado_zilverspar
Abies_concolor. Uit de USA.
-
3. Echte opvallend mooie tuinboom voor in grote tuinen en parken. Uit USA. Blauw-witte naalden staan krom omhoog op de tak als een borstel. Naalden staan dicht opeen en zijn bijna helemaal niet groen. Meestal een cm of 2. Schors glad met ook harsblaren. ---->
Edele_zilverspar
-
4. Kleine zilverspar in tuinen (pas op want daar zijn er meer van). Als je een kleine zilverspar ziet is het meestal deze. Vaak al als kleine boom sparren-kegels. Die zijn eerst heel mooi paars en dan worden ze bruin. Kegels tot een cm of 5 met uitstekende flapjes met een puntje. Naalden 1 tot 1.5 cm, dikkig als een vetplant bijna, stijf. Naalden staan om de tak heen aan alle kanten en heel dicht opeen. Ze steken helemaal niet en zijn dus stomp. Onderkant van de naalden opvallend wit wit. Knoppen wittig en plomp en opvallend. Uit Zuid-korea ---->
Koreaanse_spar Abies_koreana
-
5. Niet vaak voorkomende soort. Met opvallend scherpe kleine (1 cm) naalden met wit op de bovenkant(maar er zijn ook varieteiten die niet-scherpe naalden hebben). Naalden staan net als bij de Koreaanse spar helemaal rondom de tak heen. Niet zoals bij sommige soorten onder gescheiden. Oorspronkelijk uit Spanje --->
Spaanse_zilverspar
- 6. Hierna wordt het snel heel veel moeilijker.
Naalden opvallend wit van onderen. Maar de naalden zijn langer dan de koreaanse spar (tot 2 a 3 cm) en niet zo stijf en dik. Naalden staan aan de onderzijde van de tak vaak gescheiden. Kan de Veitch_zilverspar zijn of de Nikko_zilverspar. Allebei uit Japan. Veitch is iets populairder in tuinen. Verschillen: Veitch zilverspar heeft soms naalden die wat naar boven krommen waardoor de takken op het eind een soort van witte "flossen" van naalden lijken te hebben (ik weet niet of dat altijd is, ik denk van niet). Heeft ook al jonger kegels. Nikko zilverspar heeft toch iets minder witte naalden aan de onderkant. Naalden staan iets meer in 4 duidelijke rijen aan de bovenkant van de tak. Bij de Veitch is dat meer radiaal verspreid. Nikko heeft later sparrekegels en ook niet naar boven staande naalden.
Ik zou in het wild de soorten moeilijk uit elkaar houden toch.
Nikko_zilverspar
Veitch_zilverspar Abies_veitchii
-
7. Grote forse bomen met niet opvallend witte onderkant naalden. Niet opvallend kamachtig geschieden noch heel korte of heel stijve of heel spitse naalden. Er zijn werkelijk tientallen soorten die hieronder vallen. Ik zal er nog twee beschrijven die vrij vaak te zien zijn in bos en park en de grote tuin.
a. Naalden aan de bovenkant vooral bijna dakpansgewijs tot slordig opeen zittend. Meestal krom naar voren stekend. De naalden bedekken als het ware de tak waar ze aan zitten. Van boven glanzend groen, van onder twee witte strepen. Knoppen lichtbruin zonder hars. Naalden makkelijk 3 cm. Hoogste boom van Europa zo zegt men wel eens (Oost Turkije tot kaukasus). Kegels boven in de boom, extreem groot tot 20 cm (takken buigen door). --->
Nordmannspar (Kaukasische zilverspar) Abies_nordmanniana
b. Zilverspar Abies_alba is een boom die niet echt opvallende kenmerken heeft. Ik heb zulke verschillende individuen gezien dat het moeilijk is een sluitende omschrijving te geven. Soms lijkt hij op de Reuzen-zilverspar, maar met kortere naalden, niet alleen maar kam-achtiog gescheiden naalden, maar ook naar boven wijzende naalden. In kwekerijen is hij vaak bijna zo radiaal als de koreaanse zilverspar. In het algemeen zijn de naalden 1.5 tot 4 cm lang. Van boven groen, van onder twee witte strepen. Bij takken in het licht naalden die aan de bovenkant radiaal zijn verspreid, bij schaduw takken meer in rijen radiaal boven. Onderkant altijd gespreid.
Bast vaak met een soort zilverige glans met kurk-wratten/lenticellen. Kegels boven in de boom 10-15 cm lang. Oorspronkelijk van Frankrijk tot bulgarije in de bergen. ---->
Zilverspar Abies_alba
-
Verder zijn er nog zo een 20 soorten die hier kunnen voorkomen. Ik heb toevallig nog foto's van een soort hieronder.
Siberian_fir (exoot)
Soorten die ik niet heb:
Griekse Zilverspar/ Abies cepalonica; Bulgaarse zilverspar, Pontische, Cillicische, pacifische, kurk, Algerijnse, Himalaya en zo verder.
